Kalatea

Kalatea pochodzi z rodziny Marantowatych. Charakteryzuje się jajowatymi, cienkimi, jasnozielonymi liśćmi o ciemnozielonych liniach. To one są ozdobą rośliny.

Kalatea dorasta do 60 centymetrów. Celem należytej pielęgnacji rośliny jest pojawienie się drobnych kwiatów. Kalatea jednak zakwita niezmiernie rzadko.

Ostrzeszyn lubi miejsca jasne, jednakże nie narażone na bezpośrednie działanie promieni słonecznych, tym samym najlepiej jeśli będzie stał w półcieniu. Gleba powinna być lekka, przepuszczalna, próchnicza, wilgotna, najlepiej kwaśna.

Ponieważ Kalatea ma tropikalne korzenie trzeba zapewnić jej wysoką temperaturę (zawsze powyżej 16 stopni), dużą wilgotność powietrza, szczególnie podczas rozwoju nowych liści. Do zabiegów pielęgnacyjnych należy więc dodać także zraszanie liści.

Ostrzeszyn musi być podlewany wodą letnią (odstaną), miękką, nawożony średnio co dwa-trzy tygodnie. Można go rozmnożyć - najlepiej wiosną przez podział kęp.

Kalceolaria

Kalceolaria jest rośliną jednoroczną. Swoją stale rosnącą popularność zawdzięcza oryginalnym kwiatom, niezwykle ozdobnym.

Zalicza się ją do rodziny trędownikowatych. A dotarła do nas aż z Ameryki Południowej.

Kalceolaria inaczej zwana jest pantofelnikiem (z uwagi na kształt kwiatów przypominający pantofelki), a gatunek ten liczy sobie ponad 500 okazów. Tym samym jej kwiaty mogą mieć najróżniejsze kolory - od białego, przez żółte, pomarańczowe, rude, czerwone, aż po nakrapiane, wielobarwne mieszańce.

Liście kalceolarii są miękkie, zebrane u podstawy, dzięki czemu kwiaty są bardziej widoczne.

Ponieważ pantofelnik będzie cieszył nasze oczy jedynie przez sezon nie ma on większych wymagań odnośnie miejsca, chociaż oczywiście jak każda roślina ma swoje preferencje.

I tym samym lubi on stanowiska jasne, ale nie bardzo nasłonecznione. Światło powinno być rozproszone. Co więcej nie przepada za zbyt wysokimi temperaturami, najlepiej czuje się w pomieszczeniach, gdzie wynosi ona około 10-15 stopni.

Podstawowym zabiegiem pielęgnacyjnym jest regularne i dość obfite podlewanie. Kalceolaria nie lubi bowiem suchego podłoża. Równie ważna jest stała kontrola rośliny, obserwacja czy nie pojawiły się przypadkiem mszyce, które szczególnie upodobały sobie ów roślinę.

Rozmnaża się ją z nasion, które najlepiej wysiewać latem. Wówczas nowe okazy zakwitną już za rok.

Kaladium

Kaladium dwubarwne jest rośliną doniczkową, która dotarła do nas aż z tropikalnej dżungli Ameryki Południowej. Zasługuje ona na uwagę przede wszystkim ze względu na swoje dwubarwne, oryginalne liście. Zazwyczaj są one ciemnozielone z dodatkiem czerwonego, chociaż można zobaczyć także takie z białym lub różowym. Liście mają nawet do 40 cm długości, a ich średnica wynosi około 12 cm. Kwiaty pojawiają się niezwykle rzadko i nie stanowią takiej dekoracji rośliny jak liście. Kaladium dwubarwne powinno zajmować w domu miejsce jasne, widne, słoneczne. W pomieszczeniu powinno być dość ciepło oraz wilgotno. Podstawą pielęgnacji jest jego regularne podlewanie. Ponadto nie można zapomnieć o nawożeniu. Kaladium dwubarwne rozmnaża się przez podział bulw, albo też wysiew nasion. Warto wiedzieć, że część naziemna rośliny zamiera na okres zimy. Wtedy tez należy ograniczyć podlewanie do minimum i zapewnić jej odpowiednie warunki do przezimowania (temperatura ok. 14-15 st.).

Kroton

Krotony to rośliny bardzo wymagające i grymaśne. By móc cieszyć się jego pięknie wybarwionymi liśćmi przez długi czas należy zapewnić mu jak najlepsze warunki. Zdecydowanie nie można przy nim palić. Jest wrażliwy na dym, wyziewy z kuchni, przeciągi.

Kroton (polska nazwa trójskrzyn zupełnie się nie przyjęła) pochodzi z tropikalnych lasów Indonezji, zaś najwięcej gatunków obecnie można spotkać w Malezji oraz Indiach.

W Polsce uprawiany jest jako roślina doniczkowa tzw. kroton pstry. Lubi on stanowiska widne, jednak nie bardzo słoneczne, bowiem wówczas jego liście tracą kolor (podobnie zresztą jak i w cieniu), brązowieją. Ponadto wilgotne powietrze, regularne podlewanie i nawożenie.

Najgorszym okresem jest dla niego zima, kiedy w mieszkaniu jest sucho, promieni słońca jest jak na lekarstwo. Wtedy też bardzo łatwo go przelać, co prowadzi do gnicia korzeni (jedna z najczęstszych przyczyn zamierania tych roślin).

Kroton przypomina nieduże drzewko. A jego wspaniałe liście nie są jedyną ozdobą - jesienią pojawiają się kwiaty. Jeżeli na skutek błędów w pielęgnacji utraci on liście można go śmiało delikatnie przyciąć, co pobudzi roślinę do wypuszczania nowych.

Kwiaty te nie lubią przesadzania, ich korzenie są wrażliwe na uszkodzenia. Dlatego najlepiej zmienić im jedynie górną warstwę ziemi, a przesadzać tylko jeśli już zajdzie taka konieczność.

Kroton narażony jest na ataki szkodników - najczęściej przędziorków. Warto im zapobiegać stosując profilaktycznie preparaty na szkodniki i choroby roślin.

Oczywiście krotony można rozmnażać, jednakże jest to dość trudne, wymaga sporo pracy i cierpliwości oraz zapewnienie roślinie idealnych warunków do wzrostu - odpowiedniego podłoża (piasek i ziemia do kwiatów), temperatury (powyżej 20 stopni). Warto skorzystać także z ukorzeniacza.

Kaktusy

Kaktusowate (Cactaceae Juss.) potocznie zwane kaktusami - to duża rodzina sukulentów łodygowych, do której należy około 2000 gatunków. Pochodzą z kontynentów amerykańskich, lecz największe zróżnicowanie osiągają na terenach górskich i półpustynnych (niektóre rodzaje występują w lasach deszczowych). Wpływ na rozprzestrzenienie kaktusów miał człowiek oraz migrujące ptaki. W związku z inwazyjnym charakterem występowania w niektórych miejscach stanowią zagrożenie dla rdzennej roślinności. W dziewiętnastym wieku w celach ogrodniczych do Australii przywieziono kilkadziesiąt gatunków z rodzaju opuncja. Miały służyć do tworzenia oryginalnych żywopłotów w zagrodach, dostarczania barwników oraz jadalnych owoców - jednak z czasem stały się chwastami (w roku 1900 we wschodniej Australii zajmowały teren około 40 000 km², a po 20 latach przekroczyły 240 000 km²). Obszar zajmowany przez kaktusy stał się nieproduktywny pod względem rolniczym i pasterskim, także rodzime gatunki były eliminowane. Aby opanować rozrost populacji sprowadzono do Australii owady żywiące się opuncją między innymi czerwca i gąsienice ćmy Cactoblastis cactorum.

BUDOWA

Kaktusy w związku z przystosowaniem do gromadzenia wody w łodydze posiadają podobną budowę. Pęd wielu gatunków ma kształt kulisty lub kolumnowy (są oczywiście rodzaje, które znacznie odbiegają kształtem od niniejszego schematu). Kaktusy różnią się także wielkością, np. karnegia olbrzymia osiąga około 18 m wysokości, z kolei wiele gatunków o kulistych pędach nie przekracza 1 cm wysokości. Wiele gatunków posiada pędy płożące, zwisające, wspinające się, nierozgałęzione lub rozgałęzione. Znaczna większość kaktusów posiada ciernie, które mogą być długie lub krótkie, twarde albo miękkie, w różnorodnych kolorach, pokrywające gęsto rośliny albo występujące nielicznie. Charakterystyczny dla kaktusów jest system korzeniowy, w którym korzenie penetrują płytki, ale za to dosyć rozległy obszar, dzięki czemu wychwytują nawet niewielkie ilości wilgoci z rosy czy mgły. Jest to bezcenna właściwość, gdyż woda szybko przenika przez przepuszczalne podłoże jakim jest piasek i długie korzenie nie dosięgłyby pokładów wody w dolnych warstwach gleby. Łodyga jest mięsistą częścią rośliny, która magazynuje wodę. Łodyga wielu kaktusów ma woskowatą powłokę, dzięki której woda spływa w dół rośliny do korzeni i jest przez nią wchłaniana (bez wosku krople wody pozostające na kaktusie szybko by wyparowały - szczególnie na pustyniach). Rośliny o mięsistych i pękatych łodygach posiadają tzw. żebra, które w czasie braku wody kurczą się, a przy jej dostatku rozszerzają się - tym samym roślina chroniona jest przed popękaniem. Liście u większości przedstawicieli uległy redukcji. U roślin z podrodziny Opuntioideae liście są zwykle krótkotrwałe i zredukowane, o łuskowatym lub cylindrycznym kształcie. Jednakże w tym przypadku jaki i u pozostałych kaktusowatych, u których obecne są tylko zawiązki liścia – na pędzie zaznaczona jest nasada liścia zwana podarium. U nasady tej kształtują się areole. Kwiaty kaktusów wyrastają z niektórych areoli (zwykle pojedynczo, choć zdarza się ich większa liczba). Niektóre gatunki kaktusów posiadają areole wyspecjalizowane w wykształcaniu kwiatów (tworzą dosyć charakterystyczne skupienia na szczycie lub z boku pędu). Kwiaty są barwne i pachnące, o zróżnicowanej wielkość (są gatunki o bardzo drobnych kwiatkach jak i okazy o kwiatach osiągających nawet 30 cm długości). Niestety kwiaty kaktusów są zazwyczaj krótkotrwałe.

PIELĘGNACJA

Podlewanie
Nie ma jednej recepty na ilość jak i częstotliwość podlewania. Kaktusom służy rzadsze nawadnianie – najlepiej po całkowitym wyschnięciu podłoża (czyli podlewanie okresowe, rzadsze i obfitsze). Pamiętać należy, iż kaktusy nie tolerują utrzymującej się stałej wilgotności podłoża – zaczynają wówczas gnić (warto podłoże w doniczce przykryć warstwą piasku lub drobnego żwirku, która przepuści wodę – dzięki temu woda nie będzie zatrzymywała się wokół korzeni). Latem zalecane jest regularne i obfite podlewanie, natomiast zimą większość kaktusów nie wymaga nawadniania (zimowy spoczynek). Po tym okresie należy zachować ostrożność przy podlewaniu kaktusów. System korzeniowy musi się stopniowo przyzwyczaić do większej wilgotności. Wytwarza wówczas wiele maleńkich korzonków i delikatnych włośników , które pobierają wodę. Do podlewania najlepiej nadaje się woda destylowana lub wiejska deszczówka. Rośliny te nie lubią wody twardej, zawierającej związki magnezu i wapnia (wodę można lekko zakwasić – zmniejszając tym samym jej szkodliwość). Przy podlewaniu należy uważać, by nie zostawiać na roślinie kropel wody (szczególnie jak kwiat stoi na parapecie), ponieważ słońce może poparzyć roślinę (krople wody działają jak soczewka wypukła).

Nawożenie
Najlepszy czas do zasilania tych roślin to okres od maja do początku sierpnia, specjalnym nawozem do kaktusów, który nie zawiera azotu (duże dawki azotu powodują szybki wzrost rośliny – stają się one grube i mięsiste, ale też tracą odporność na choroby). Kaktusy zasila się nawozem płynnym co trzy tygodnie (dzięki takiej formie nawozu roślina w łatwy sposób pobiera składniki pokarmowe). Przed zasilaniem roślinę należy podlać. Nie zasila się roślin, które zostały świeżo przesadzone, jak również sadzonek czy siewek.

Podłoże
Idealne podłoże dla kaktusów powinno być lekkie (zawierające składniki porowate i spulchniające), lekko kwaśne o pH 5,5 – 6,9. Oczywiście wiele gatunków rośnie w piasku lub glinie, jednak w uprawie doniczkowej będą szybciej rosły w specjalnych przepuszczalnych mieszankach, bogatych w mikroelementy. Nie istnieje uniwersalna mieszanka dla wszystkich rodzajów i gatunków kaktusów, dlatego warto skomponować własną mieszankę odpowiednią do potrzeb danego okazu i tak na przykład gatunki Ferocatus i Stenocatus dobrze się czują w mieszankach z dużą zawartością piasku, z przewagą ziemi bogatej w próchnicę o odczynie kwaśnym. Natomiast gatunek Astrophytum powinien mieć odczyn ziemi obojętny względnie umiarkowanie zasadowy. Dobrze jest pokryć górną warstwę ziemi drobnym żwirkiem (warstwa drenująca), dzięki czemu woda będzie szybko odprowadzana, chroniąc tym samym szyjkę przed gniciem.

Temperatura
Kaktusom nawet w upalne lato nie jest za ciepło (pamiętać trzeba o obfitszym podlewaniu, bo rośliny potrzebują wtedy więcej wody). Siewki, kaktusy młode i świeżo szczepione czy ukorzenione sadzonki nie są zahartowane jak starsze egzemplarze, dlatego potrzebują wyższej temperatury. Okres zimowy także powinny spędzać w cieplejszych pomieszczeniach. Rośliny te lubią świeże powietrze i przewiew, dlatego latem wskazane jest wystawianie ich na balkon czy taras. Kaktusom nie zaszkodzi niższa temperatura w nocy – wręcz przeciwnie chłód je zahartuje, dzięki czemu staną się odporniejsze na choroby.

Światło
Dorosłe egzemplarze potrzebują dużo światła i pełnego widma promieniowania słonecznego. Młode okazy i siewki lepiej się rozwijają w cieniu. Wybierając dla tych roślin miejsce należy uwzględnić wymagania danego rodzaju i gatunku oraz porę roku (np. przez cały rok należy zapewnić półcień roślinom z rodzajów Gymnocalycium, Copiapoa czy Stenocactus). Wczesna wiosna to pora roku niebezpieczna dla kaktusów, przetrzymywanych przez zimę w ciemnym pomieszczeniu. Roślinę w tym okresie należy stopniowo przyzwyczajać do nowego słonecznego stanowiska, dlatego warto robić kaktusom parogodzinne „kąpiele słoneczne”. Rośliny ustawione na parapecie okna południowego (szczególnie w godzinach południowych) chronimy przed poparzeniem przyklejając na okno cienką, białą bibułkę.

Wybór miejsca
W uprawie amatorskiej kaktusy zwykle stoją na parapecie okiennym. Okazy starsze, które są gęściej pokryte cierniami można postawić bliżej szyby. Okazy młode jak i te o nielicznych cierniach należy chronić przed bezpośrednim nasłonecznieniem. Kaktusy dobrze rosną na parapecie okna południowego (pamiętać należy o zacienieniu roślin w godzinach południowych). Natomiast parapet okna wychodzącego na północ nie jest odpowiednim miejscem dla kaktusów, dlatego zagospodarujmy go innymi kwiatami. Najlepszym miejscem do uprawy kaktusów jest ogrzewana szklarnia – rośliny przebywają w niej cały rok i nie są narażone na szok przy zmianie stanowiska letniego na zimowe i odwrotnie. Szklarnię zazwyczaj stawia się w ogrodzie, na tarasie lub na dachu budynku. Dostawiona do budynku szklarnia jednospadowa powinna być zwrócona na południowy wschód lub południowy zachód. Nie jest właściwe ustawienie jej w kierunku wschodnim czy zachodnim.

Przesadzanie
Kaktusy przesadza się co dwa lata, na wiosnę. Można również przesadzać te rośliny latem czy jesienią, a okazy starsze nawet zimą. Gatunki o płytkim systemie korzeniowym najlepiej rosną w szerokich miseczkach, a rośliny o długich, rzepowatych korzeniach potrzebują głębokich i wąskich doniczek. Niektóre kaktusy (np. mamilarie) dobrze rosną w grupach i nie powinno się ich rozdzielać. Podczas przesadzania należy używać rękawic, by się nie pokaleczyć cierniami. Przesadzanie zaczynamy od delikatnego uderzenia doniczką o brzeg stołu, bo wstrząśniętą ziemię łatwiej wyjąć. Na dno nowej doniczki wykładamy żwirek, piasek lub skorupki z rozbitej donicy (aby ułatwić odpływ wody), dodajemy warstwę nowej ziemi i trzymając roślinę pośrodku naczynia, obsypujemy ją dookoła ziemią. Rośliny, które zostaną zbyt głęboko posadzone, po pewnym czasie będą gnić. Po przesadzeniu kaktusów nie podlewa się. Pierwsze nawadnianie powinno się odbyć dopiero po dwóch tygodniach. Kaktusy przez ten czas powinny stać w miejscu zacienionym, ciepłym, wolnym od przeciągów i w wilgotnej atmosferze

Juka

Juka (Yucca aloifolia) jest okazałą rośliną o wąskich i sztywnych liściach, które zakończone są ostrym szpicem. Znanych jest około 40 gatunków Yucca, które rosną w ciepłym klimacie Ameryki Południowej. Należą one do rodziny agawowatych (nierzadko rośliny z tej rodziny osiągają rozmiary drzewa). Gatunki, które są uprawiane w domach jako rośliny doniczkowe, mają zdrewniałe i grube łodygi, z których wyrastają kępy długich, wąskich liści. Ciekawostką jest, iż juka wypuszcza liście zanim wytworzy korzenie.

WIELKOŚĆ
Juka uprawiana jako roślina pokojowa może osiągnąć nawet dwa metry wysokości. Potrzebuje sporo przestrzeni, ponieważ jej liście szeroko się rozrastają.

LIŚCIE
Yucca aloifolia ma wąskie szaro-zielone, mocne liście, które wyrastają ze zdrewniałej łodygi. Każdy liść zakończony jest ostrym szpicem z kolcem, dlatego też przy podlewaniu lub innych zabiegach pielęgnacyjnych należy uważać, by nie skaleczyć się i nie zranić oczu. W Anglii nie bez powodu nazwano jukę „hiszpańskim bagnetem”. Z biegiem lat dolne liście opadają, zostawiając po sobie blizny, które kształtem przypominają rybie łuski (nadają one łodydze charakterystyczny i zarazem dekoracyjny wygląd).

KWITNIENIE
Kwitną rośliny starsze – jesienią, zwykle po długim i ciepłym lecie (dlatego latem dobrze jest wystawić jukę na balkon czy taras). Dla hodowcy prawdziwą radością są wysokie kwiatostany, obficie obsypane białymi, dzwonkowatymi kwiatami.

ŚWIATŁO I TEMPERATURA
Juka potrzebuje dużo światła – toleruje nawet bezpośrednie nasłonecznienie. Najlepsza dla niej temperatura latem wynosi od 20 do 25°C, natomiast zimą powinna być przeniesiona do chłodniejszego pomieszczenia, w którym jednak temperatura nie spadnie poniżej 10°C.

PODLEWANIE, NAWOŻENIE
Jukę w okresie wzrostu należy podlewać regularnie jeden lub dwa razy w tygodniu (zimą podlewanie trzeba ograniczyć). Roślina ta nie toleruje zbyt mokrej ziemi – na podstawce nigdy nie powinna pozostać woda. W okresie od wiosny do jesieni roślinę zasila się nawozem płynnym, dodając go do wody przy co trzecim podlewaniu.

PODŁOŻE, PRZESADZANIE
Juka potrzebuje żyznej, gliniastej ziemi z dodatkiem piasku. Rośliny młode powinno się przesadzać każdego roku, natomiast starsze okazy co cztery – pięć lat.

PIELĘGNACJA, OTOCZENIE
Juki nie przycina się, należy jedynie regularnie usuwać zwiędłe liście oraz przekwitłe kwiaty. Nawet jeśli roślina nie kwitnie to i tak wygląda bardzo dekoracyjnie – pod warunkiem, że ma dużo przestrzeni (Yucca aloifolia powinna rosnąć samotnie). Warto pamiętać, iż podczas transportu juki nie należy związywać jej liści, ponieważ sczernieją.

ROZMNAŻANIE
Jukę rozmnaża się przez odrosty, które oddziela się od rośliny macierzystej wraz z korzeniami. Następnie sadzi się je do gliniastej ziemi zmieszanej z piaskiem. Juka rośnie bardzo powoli (średni roczny przyrost to około 15-30 cm) i minie wiele lat zanim osiągnie wysokość 2 metrów.

GDY KWIATY CHORUJĄ
Liście żółkną, więdną, opadają – roślina ustawiona jest w zbyt ciemnym miejscu, za mało jest też podlewana. Lekarstwem może okazać się umieszczenie jej w jaśniejszym i chłodniejszym pomieszczeniu. Podobne symptomy wywołuje zbyt duża ilość wody. Zwłaszcza w okresie zimowym, kiedy juka stoi w chłodniejszym miejscu – ziemia powinna być prawie sucha – w innym przypadku roślina będzie gniła. Jeżeli zauważy się oznaki choroby należy przez około dwa tygodnie (czasem wystarczy tydzień) nie podlewać rośliny. Później, gdy wszystko wróci do normy, roślinę należy podlewać bardziej ostrożnie.

Tarczniki – brązowe tarczki od spodu liści – należy je usuwać pojedynczo, najlepiej wacikiem namoczonym w denaturacie lub końcem noża. Takie mechaniczne usuwanie jest najskuteczniejszą metodą. Zwalczanie tarczników przy pomocy środków chemicznych nie przynosi oczekiwanych rezultatów, gdyż ich gruby pancerz dobrze je chroni przed działaniem insektycydów.

Hipeastrum

Hipeastrum może poszczycić się niezwykle oryginalnymi kwiatami, które ostatnimi czasy zostały docenione nie tylko przez panie domu, ale i kwiaciarnie. Coraz częściej można je spotkać w bukietach.

Hipeastrum to roślina, którą z powodzeniem można samodzielnie hodować. Warto tylko pamiętać o kilku szczegółach dotyczących jej sadzenia oraz późniejszej pielęgnacji. Nie trzeba tym samym wydawać zbyt wiele pieniędzy, by cieszyć się widokiem jej nietypowych kwiatów.

Kiedyś raczej niespotykane, dziś bardzo często można kupić je w sklepach, na wystawach, czy targach kwiatów. Warto wiedzieć, że roślina ta pochodzi z Ameryki Południowej.

Najczęściej spotyka się odmiany w kolorze czerwieni, jednakże równie atrakcyjnie prezentują się te białe, czy chociażby różowe. Jeśli sami zamierzamy hodować jedną z nich musimy pomyśleć o odpowiedniej donicy, która powinna być zdecydowanie szersza od cebuli, którą umieszczamy w torfie wymieszanym z ziemią uniwersalną. Oczywiście można przed posadzeniem włożyć bulwę do roztworu ze środkiem grzybobójczym (zaleca się to przy sadzeniu większości cebul kwiatów). Wystarczy 15 minut.

Hipeastrum lubi miejsca widne, regularne podlewanie, nawożenie - szczególnie w okresie kwitnienia. Po ponad miesiącu owych zabiegów można spodziewać się pojawienia pierwszego kielicha na silnej, zielonej łodydze. Kiedy przekwitnie kwiaty usuwamy (bez łodygi oczywiście).

Hipeastrum potrzebuje odpoczynku, by zregenerować siły i powtórnie zakwitnąć za rok. Gdy we wrześniu jej liście uschną, doniczkę należy wstawić do pomieszczenia, którym temperatura nie przekracza 15 stopni. W listopadzie cebule należy wyjąć z ziemi, pozostawić w suchym miejscu i w kwietnie na powrót umieścić w doniczce.

Heliconia

Heliconia to roślina egzotyczna, spokrewniona z bananowcami. I choć nie tylko podczas kwitnienia wzbudza podziw, to jednak niezaprzeczalnym zdaje się być fakt, że to właśnie dzięki swoim kwiatom jest tak popularna.

Oczywiście w warunkach domowych roślina ta zdecydowanie różni się od swojej siostry rosnącej w amazońskiej dżungli. Kwiaty choć okazałe, w odmianie domowej zdecydowanie nie osiągają metra długości. Wyglądem natomiast różnią się naprawdę nieznacznie. Niektórzy określają jej kwiaty mianem czerwonych ptasich dziobów nawleczonych na zielone sznury. Cóż, moim zdaniem metafora dość skomplikowana, ale chyba całkiem nieźle je opisuje.


Heliconia przyciąga barwą swoich kwiatostanów owady, zwierzęta. W środowisku naturalnym jej nektarem pożywia się wiele gatunków ptaków. Szczególnie roślinę tę upodobały sobie kolibry. Ponadto liście heliconii dają schronienie wielu tropikalnym zwierzętom. W Polsce odmiana owej rośliny uprawiana jest jedynie w pomieszczeniach zamkniętych, ze względu na warunki klimatyczne panujące w naszym kraju. Ale kto wie, może jeszcze kiedyś będziemy mogli podziwiać owe okazy - inną odmianę w ogrodach?

Hoja

Ta przepiękna roślina zwana również woskownicą wywodzi się z Dalekiego Wschodu oraz tropikalnych lasów Australii. Jest to roślina pnąca o skórzastych liściach, z których od maja do września wyrastają zjawiskowe kwiatostany zebrane w gęste baldachy. Kwiaty wieczorem wydzielają intensywną woń i krople lepkiej cieczy. Uprawiane są dwie odmiany: Hoya carnosa (różowa) i Hoya bella (piękna). Hoja różowa ma grube liście, długie pędy - potrzebuje podpór, jest też mniej wymagająca w uprawie, natomiast hoja piękna jest rośliną delikatniejszą o małych 2-3 cm liściach, nadającą się do uprawy w wiszących pojemnikach (w mieszkaniu przetrwa około 2-3 lat).

Uprawa
Stanowisko dla woskownicy powinno być dobrze oświetlone, ale nie bezpośrednio na słońcu (liście mogą ulec poparzeniu). Hoja lubi ciepło - jednak latem temperatura nie powinna przekroczyć 24°C, natomiast zimą temperatura nie powinna spaść poniżej 10°C. Hoja nie lubi nadmiaru wody, dlatego latem podlewamy ją raz w tygodniu, zimą raz na dwa tygodnie. Lubi zraszanie, a nie toleruje przeciągów. W okresie wzrostu i kwitnienia roślinę należy zasilać co dwa tygodnie nawozem płynnym.

Idealnym podłożem jest zwykła ziemia doniczkowa oraz dobry drenaż doniczki. Młode rośliny przesadza się późną wiosną, natomiast starszych okazów się nie przesadza. Dobrym sposobem jest posadzenie woskownicy w dużej doniczce - tak aby nie trzeba było jej przesadzać.
Hoja nie lubi być przestawiana, może wówczas słabiej kwitnąć. Po przekwitnięciu kwiatów na roślinie pozostają krótkie pędy kwiatostanowe, których nie należy usuwać, gdyż w tych miejscach wyrastają nowe kwiatki.

Rozmnażanie
Na wiosnę lub latem odcina się młode pędy z co najmniej jedną parą liści. Pęd przycina się około 2 cm pod liśćmi i wsadza do doniczki. Sadzonkę należy obficie podlać i przykryć plastikową torebką z otworami na powietrze. Innym sposobem na rozmnażanie są odkłady. Polega to na przygięciu pędów do podłoża, a kiedy zostaną wypuszczone korzenie wówczas sadzimy roślinę do doniczek.

Kiedy kwiaty chorują
Czasami roślinę mogą zaatakować wełnowce (można je zauważyć na liściach jako małe wełniaste punkty). Wełnowce najlepiej usunąć pęsetą, a zaatakowane miejsce przetrzeć wacikiem uprzednio nasączonym denaturatem.
Jeżeli roślina jest uprawiana w przegrzanym i suchym pomieszczeniu, to mogą ją zaatakować również inne szkodniki, dlatego to takie ważne, aby hoję często zraszać. Do walki ze szkodnikami używamy środków chemicznych (insektycydy) - zwykle spryskiwanie musi być powtarzane w ciągu kilku tygodni.

Kiedy zauważymy, że nasza roślina ma zbyt jasne liście jest to sygnał, że stoi w miejscu gdzie zbyt silnie operuje światło. W takim przypadku woskownicę należy przestawić w inne miejsce (jeśli w tym czasie roślina kwitnie, trzeba poczekać z przestawianiem do momentu przekwitnienia).
Mała ilość kwiatów na kwiatostanach jest skutkiem ustawienia rośliny w za ciemnym miejscu. Lekarstwem będzie przestawienie jej na jaśniejsze stanowisko.

Gardenia jaśminowa

Gardenia jaśminowa jest krzewem, który w naszym klimacie uprawiany jest jako roślina doniczkowa. Może on mieć nawet ponad 150 cm wysokości. Pochodzi z Azji Wschodniej, rośnie także w tropikalnych lasach Afryki.


Gardenia jaśminowa ma piękne, błyszczące liście o owalnym kształcie, które osadzone są naprzeciwlegle. Na uwagę zasługuje przede wszystkim dzięki swoim kwiatom. Mają one około 10 cm średnicy, najczęściej sa koloru białego. Nie tylko pięknie wyglądają, ale i przyjemnie pachną.


Gardenia jaśminowa najlepiej rośnie w pomieszczeniach ciepłych, gdzie latem jest około 22 st. C, zimą zaś około 18 st. C. Preferuje podłoże lekko kwaśne, bogate w składniki odżywcze. Co 3-4 lata należy ją przesadzić do większej donicy, świeżej ziemi.


Rozmnaża się ją przez ukorzenienie sadzonek pobieranych z wierzchołków pędów. Niekiedy atakowana bywa przez szkodniki i choroby roślin (przędziorek chmielowiec).

Grubosz

Grubosz popularnie zwany drzewkiem szczęścia jest rośliną, która bardzo często gości w naszych domach. Popularność zawdzięcza przede wszystkim łatwej hodowli - jest rośliną mało wymagającą, której pielęgnacja ogranicza się właściwie do podlewania i nawożenia.

Grubosz pochodzi z Afryki Południowej, rośnie dość wolno. W naturalnych warunkach osiąga nawet do 4 metrów wysokości, w hodowli rzadko spotyka się okazy ponad 1-metrowe. Liście o owalnym kształcie wyrastają parami, z czasem drewnieją i stają się srebrzyste. Jeśli będziemy grubosza przycinać będzie wydawał na świat więcej liści, jednakże róbmy to z umiarem i głową, pamiętajmy, że nie wszystko odrasta.

Drzewka szczęścia kwitną, jednakże nie zdarza się to co roku, jest raczej rzeczą dość rzadką. Białe, drobne kwiaty są jego dodatkową, obok oryginalnych liści - ozdobą.

Grubosz należy do sukulentów, stąd jego podłoże musi chronić go przed nadmierną ilością wody (jak kaktusy). Lubi stanowiska słoneczne, dobrze czuje się na parapetach. Oczywiście latem można wynosić go na balkon. Ponadto choć ciepłolubny nie najlepiej czuje się w pobliżu grzejników. Chociaż zrzucane przez niego wówczas liście mogą się ukorzenić i tak bez większego zaangażowania z naszej strony będziemy mogli cieszyć się nowym nabytkiem.

Cissus

Jest to pnącze, które nadaje się tylko do trzymania w warunkach domowych. Cissus swoją odmianową zawdzięcza kształtowi liści, które to są ozdobą rośliny.

Pochodzi z Afryki Południowej, gdzie osiąga nawet do 3 metrów wysokości. W Polsce najpopularniejszą odmianą jest Ellen Danica, która rośnie dość szybko. Jej ozdobą są drobne kwiaty, które pojawiają się w okresie letnim.

Cissus rombolistny jest rośliną mało wymagającą, jednakże by dobrze rósł należy zwrócić uwagę na kilka kwestii - przede wszystkim trzeba dobrze przygotować podłoże, w którym ma on się rozrastać. Po drugie powietrze w pomieszczenie gdzie będzie stał nie może być zbyt wilgotne. Po wtóre trzeba zadbać o to by jego miejsce było jasne, jednakże by nie stał w pełnym słońcu, bo może to doprowadzić do blaknięcia liści. Jeśli chodzi o pielęgnację to jej podstawą jest regularne podlewanie cissusa - umiarkowane oraz nawożenie (w okresie wiosna-lato co dwa tygodnie).

Cissus rombolistny jest rośliną ciepłolubną, najlepiej czuje się w temperaturze co najmniej 20 stopni (zimą około 15 stopni). Rozmnaża się go tylko i wyłącznie przez sadzonki.

Cyklameny

Cyklameny doniczkowe pojawiają się jako dekoracja stołu już jesienią. Niegdyś nazywane fiołkami alpejskimi dziś przechodzą prawdziwy renesans. Miłośnicy kwiatów co roku wybierają spośród coraz większej liczby odmian, które różnią się od siebie nie tylko barwą, kolorem kwiatów, ale i kształtem.

Cyklameny lubią miejsca widne, ale nie narażone na ciągłe działanie promieni słonecznych - stąd być może tak często są ozdobą stołu, a nie parapetu?! Oczywiście w okresie kwitnienia wymagają nie tylko regularnego podlewania, ale i nawożenia. Nie należy jednakże z jednym i drugim przesadzić, bo roślina zacznie nam marnieć. Przekwitnięte kwiaty należy obrywać.

Cyklameny często gubią liście podczas lata, choć nie jest to oczywiście regułą. Po prostu przyzwyczajone są do temperatur, które nie przekraczają 18 stopni C. W takowych czują się najlepiej, wówczas też najpiękniej, bo najdłużej kwitną.

Warto wiedzieć, że cyklameny są roślinami wieloletnimi. Mało kto zostawia je po przekwitnięciu, choć śmiało w odpowiednich warunkach przetrwałyby do następnego roku.

Bananowiec

Któż z nas nie wie jak wyglądają banany? Chyba nie ma takiej osoby. Gorzej ma się sprawa z drzewami, na których owe owoce rosną. Tak zwane bananowce mają swoje karłowe odmiany, które przyjęły się także u nas. Można je kupić w sklepie, zamówić przez internet, hodować i cieszyć się ich pięknymi kwiatami oraz smacznymi owocami.

Bananowce pochodzą z Azji i Australii. W naturalnym środowisku wyrastają nawet do 10 metrów wysokości. Ich rodzaj obejmuje kilkadziesiąt gatunków, w których znalazło się miejsce na odmiany karłowe. Te ostatnie osiągają 5 razy mniejsze rozmiary. Przepięknie kwitną i owocują (średnio po trzecim roku od posadzenia). Banany mają około 20 centymetrów.

Lubią miejsca słoneczne, bardzo ciepłe temperatury, wilgotne powietrze, kwaśną glebę. Doskonale nadają się do ogrodów zimowych, gdzie stworzą tropikalny klimat. Pielęgnacja polega na ich regularnym, obfitym podlewaniu oraz nawożeniu. Nie można jednakże dopuścić do tego, by woda stała w podstawce. Może to spowodować gnicie korzeni.

Roślinę warto umieścić w większej donicy, by mogła się swobodnie rozrastać. Jeśli po pewnym czasie okaże się ona za mała, bananowca należy przesadzić do większej donicy wiosną. Podczas tego zabiegu należy na roślinę bardzo uważać, bowiem ma kruche liście, które łatwo uszkodzić.

Podczas ciepłego lata bananowca można wystawiać na balkon, jednakże należy zadbać o to, by miejsce było słoneczne, zaciszne i bezwietrzne.

Ponieważ bananowiec po przekwitnięciu obumiera, warto rozmnożyć go w między czasie z odrostów korzeniowych.

Bowiea

Bowiea jest sukulentem, który w swoim naturalnym środowisku spotykany jest w Malawi, Zambii, Afryce Południowej.

Lubi stanowiska słoneczne, żyzną i stale wilgotną glebę. Oczywiście bowiea jest ciepłolubna, najlepiej czuje się w temperaturze około 20 stopni.

Jeśli chcemy powiększyć swoją hodowlę, wystarczy rozmnożyć ją z cebul potomnych lub po prostu wysiać z nasion.

Pielęgnacja owej rośliny ogranicza się właściwie do regularnego podlewania i nawożenia. Nie wymaga skomplikowanych zabiegów, jest mało wymagająca, łatwa w uprawie. Ponadto bowiea jest niezwykle dekoracyjna z uwagi na swoją cebulę.

Bawełna

Bawełna jest rośliną wieloletnią. Jej wys. 50-80 cm o liściach klapowanych do uprawy w pomieszczeniach, na tarasach i w zimowych ogrodach. Latem i jesienią na roślinach pojawiają się duże kremowo-żółte lub różowe dzwonkowate kwiaty. Po przekwitnieniu, wartość dekoracyjną nadają roślinom białe, pomponowate, wełniaste owocostany. Cięte pędy z owocostanami nadają się do suchych kompozycji.

Uprawa

nasiona bawełny wysiewa się na przełomie marca i kwietnia po 2-3 ziarna do doniczek o średnicy 6-8 cm lub na palety. W temp. powyżej 20ºC, wschody następują po 7-14 dniach. Siewki w fazie 4-5 liści uszczknąć, aby wywołać krzewienie. Uprawiać w miejscu nasłonecznionym w temp. 15-18ºC w żyznym podłożu. W czasie wegetacji rośliny często zasilać.

Roślina ta nadaje się do ozdoby tarasów i zimowych ogrodów.

Begonia

B. semperflorens należy do begonii o ozdobnych kwiatach. Jest bardzo popularnym kwiatem, pochodzący z Brazylii. Ma postać niskiej krzaczastej rośliny, dochodzącej nawet do 50 cm wysokości, jednak w uprawie spotykane głównie formy o wiele niższe. Liście jajowate lub eliptyczne, ząbkowane, czasami czerwonawe, z połyskiem. Kwiaty o różnych barwach (biel, róż, czerwień). Wśród tych begonii wyróżniamy grupę o silnym wzroście, większych liściach- Semperflorens; grupę o niższych odmianach obficie kwitnących- Gracilis; o pełnych kwiatach- Flore pleno oraz mieszańce heterozyjne.

Uprawa

Lubią stanowiska słoneczne.Wymaga gleby próchniczej, dość żyznej, przepuszczalnej o odczynie kwaśnym. Begonia jest wymagającą rośliną, źle znoszącą zimne, wietrzne i mokre warunki, dlatego w chłodne i mokre lata, słabiej kwitną. Rozmnażamy je głównie poprzez nasiona. Kłopotliwość i długi okres mijający od siewu do uzyskania kwitnącej rośliny sprawia, że lepiej jest nabyć gotowe rozsady. W warunkach domowych łatwiej jest je rozmnażać poprzez sadzonki. Pobieramy takie, które zawierają dwa, trzy liście i w pozycji ukośnej sadzimy w wilgotnym piasku. Begonie wysadzamy pod koniec maja w rozstawie 15 X 20-15 cm.

Achimenes

Achimenes w naturalnym środowisku występuje na obszarach Ameryki Środkowej i Południowej. Roślina osiąga wysokość do 50 centymetrów. Z kątów ułożonych na krzyż liści wyrastają nieco krzywo talerzykowate kwiaty, najczęściej kolory fioletowo, czerwonego, różowego lub białego, ale znane są też inne kolory.

Uprawa

Achimenes lubi stanowisko jasne z dużą ilością światła ale bez bezpośredniego nasłonecznienia. Optymalna temperatura uprawy to ok. 20 ºC, w okresie zimowego spoczynku kilka stopni mniej. W zimie cześć nadziemna stopniowo usycha, ograniczamy wtedy podlewanie do minimum, nie dopuszczając tu całkowitego wyschnięcia gleby. Wczesną wiosną wykopujemy kłącze, usuwamy stare i słabe pędy i sadzimy do niewielkich naczyń, przykrywając roślinę 1,5 centymetrową warstwą ziemi. Ziemia standardowa, optymalna powinna być dość pulchna, najlepiej torfowa. Zaczynamy stopniowo podlewać. W okresie kwitnienia zalecane jest nawożenie słabymi nawozami do roślin doniczkowych. Rozmnażanie wiosną przez podział kłącza. Zbyt suche powietrze może doprowadzić do ataku mszyc.

Zastosowanie

Doskonała ale niestety mało znana roślina doniczkowa. Wśród prawdziwych znawców i miłośników kwiatów cieszy się olbrzymim powodzeniem, ze względu na przepiękne kwiaty, którymi jest obsypana. Pielęgnacja tej rośliny jest dość prosta.

Okres kwitnienia

Achimenes wielkokwiatowy kwitnie od lipca do września.

Uwagi

W okresie zimowym całkowicie usycha część naziemna, często początkujący hodowcy myślą iż ich roślina zginęła podczas gdy przechodzi ona stan zimowego spoczynku.

Aglaonema

Aglaonema w naturalnych warunkach występuje w południowo wschodniej Azji. W Polsce uprawianych jest kilka odmian o liściach szmaragdowozielonych w białe plamy, owalnych lub jajowatych. Kwiat w zależności od odmiany osiąga nawet do jednego metra wysokości.

Uprawa

Stanowisko półcieniste, ciepłe, temperatura nie powinna spadać poniżej 18ºC, w niższych temperaturach kwiat przestaje rosnąć. Podlewanie intensywne, roślina lubi wysoką wilgotność powietrza, dobrze reaguje również na zraszanie ale nie lubi jak woda w nadmiarze pozostaje na liściach. W okresie od wiosny do jesieni zalecane jest zasilanie nawozami do roślin doniczkowych. Ziemia standardowa, roślinę przesadzamy wiosną. Rozmnażanie przez sadzonki wierzchołkowe. Młode pędy sadzimy w mieszance torfu z piaskiem. Temperatura powinna być dość wysoka, a ziemia stale wilgotna, niektórzy zalecają również zastosowanie ukorzeniacza. Młode rośliny ukorzeniają się po 2-3 tygodniach. W suchym pomieszczaniu o słabej wentylacji i suchym powietrzu aglaonema bardzo często atakowana jest przez przędziorki i wełnowce.

Zastosowanie

Doskonała roślina na okno kwiatowe, do ogrodów zimowych, kompozycji roślin o ozdobnych liściach.

Okres kwitnienia

Kwiaty nie stanowią ozdoby rośliny, pojawiają się od wiosny do jesieni.

Zimowanie

W okresie zimowym ograniczamy podlewanie nie dopuszczając do spadku temperatury poniżej 16ºC.

Adenium

Adenium zwane różą pustyni w naturalnych warunkach występuje w pustynnych obszarach Półwyspu Arabskiego i w Afryce. Adenium jest sukulentem o charakterystycznym grubym, u dołu najczęściej sporo szerszym pniu. Liście mięsiste, ułożone spiralnie na grubych gałązkach. Kwiaty duże, pojedyncze, najczęściej koloru różowego, jasno lub ciemno czerwonego.

Uprawa

Stanowisko jasne, ciepłe, słoneczne ale w okresie największych upałów należy chronić roślinę przed bezpośrednim nasłonecznieniem, w normalnych ilościach roślina lubi słońce. W okresie od wiosny do końca lata roślina wymaga systematycznego podlewania, nie należy jednak przesadzać z wodą. Jak każdy sukulent posiada zdolności do gromadzenia wody. Lepiej podlewać za mało niż przesadzić z wodą, zbyt duża ilość wody powoduje gnicie korzeni. W okresie zimowym ograniczamy podlewanie. Ziemia przepuszczalna, najlepiej zakupić w sklepie ogrodniczym specjalną ziemię do kaktusów i sukulentów. W razie potrzeby przesadzamy roślinę wczesną wiosną. Od marca do sierpnia nawozimy. Rozmnażanie przez wysiew nasion wczesną wiosna lub z sadzonek. Młode sadzonki wsadzamy do mieszaniny torfu z piaskiem, nie dopuszczając do przeschnięcia gleby. Młode rośliny dość szybko i łatwo ukorzeniają się. Najlepszym okresem sadzonkowania jest wiosna. W miejscu o małej ilości światła adenium mniej intensywnie kwitnie.

Zastosowanie

Łatwa w uprawie roślina doniczkowa. Okres kwitnienia Adenium kwitnie od kwietnia do września.

Uwagi

Róża pustyni ma biały bardzo trujący sok.

Afelandra

Afelanda pochodzi z tropikalnych regionów Ameryki Południowej i Środkowej. Posiada piękne, błyszczące, ciemnozielone liście oraz jasne, żółte nerwy. Najpopularniejszym gatunkiem uprawianym w warunkach domowych jest Aphelandra squarrosa (Afelandra czworokątna ), osiąga ona wysokość ok25 do 50 cm.

Uprawa

Afelandra wymaga dobrego oświetlenia, jednak nie bezpośrednio nasłonecznienia. Preferuje wysoką temperaturę 18 – 22 st C. oraz dużą wilgotność powietrza. Wiosną i latem roślinę podlewamy obficie, zimną skromniej. Nawet niewielkie przesuszenie powoduję przesuszenie korzeni i a tym samym utratę liści. Często zraszamy, latem nawet codziennie, aby zaś utrzymać wilgoć, roślinę warto usadowić na mokrych kamykach.

Okres kwitnienia

Afelandrę nawozimy jedynie w okresie wegetacji, zimą zabiegu nie stosujemy. Przesadzamy w pierwszym okresie wiosny do większych doniczek, przy okazji młode osobniki można lekko przyciąć, dzięki czemu Afelandra rozkrzewi się. Rozmnażamy poprzez ukorzenien

Uwagi

Afelandra jest dość trudna w uprawie, w razie niskich temperatur, słabego podlewania od razu zrzuca liście. Czasami na roślinie pojawiają się mszyce i tarczniki.

Agawa

Roślina należąca do Agavaceae (dawnej Amaryllidaceae) pochodzi z terenów pustynnych Ameryki Północnej. Gatunki należące do tego rodzaju mają różną wielkość, liście jak i okres kwitnienia. Agawy są uprawiane głównie ze względu na ozdobne liście, chociaż ich kwiatostan jest również bardzo okazały, jednak agawa kwitnie po bardzo długim czasie (kilkadziesiąt lat). Najgorsze jest to, że gdy nam zakwitnie, obumiera. Mięsiste, grube liście zebrane w rozety posiadają (są zakończone) ostrymi kolcami, dlatego należy uważać na dzieci.Z najbardziej znanych gatunków należy wymienić: Agawę amerykańską (Agave americana) o grubych, mięsistych, szerokich, niebieskozielonych liściach, o kwiatostanach wyrastających do 8 m. Liście zakończone kolcami oraz kolczaste na brzegach. Kwiatostan złożony jest z ogromnej liczby kwiatów o odcieniu żółtawym. Najbardziej znane jej odmiany to: A. americana ‘Marginata’ która jest żółto brzeżna, A. americana ‘Marginata Alba’ z białymi paskami wzdłuż brzegów liści, A. americana ‘Mediopicta’ z białym pasem w środku liścia. Do uprawy w mieszkaniach lepiej wybrać mniejsze formy z rodzaju Agave np. Agave victoriae – reginae (Agawa królowej Wiktorii), której rozety osiągają z czasem średnicę do 50 cm i posiadającą białobrzeżne liście, Agave filifera o szerokich (3 cm) i długich (20 cm) liściach, Agave parrasana, również z szerokimi liśćmi, wyrastająca do 30 cm, Agave Schidigera o wąskich liściach (1,5 cm) i bardziej kulistej formie.

Uprawa

Agawa wymaga stanowiska jasnego, przewiewnego jak i ciepłego. Jest mało wymagająca i jedynym kłopotem jest jej przezimowanie. W okresie letnim, wynosimy je na zewnątrz, zwłaszcza wysokie egzemplarze. Agawy trzymane w pomieszczeniu, dobrze raz na jakiś czas spryskać wodą. Agawa na okres zimowy wymaga przechowania w chłodnej temperaturze i jasnym pomieszczeniu. Wysokie egzemplarze można przechować w szklarni, gdzie temperatura powinna wynosić 4-6ºC. Mniejsze okazy można trzymać razem z kaktusami również w jasnym i chłodnym pomieszczeniu. Agawy lubią żyzną ziemię kompostową lub impektową, zmieszaną z dużą ilością piasku i żwirem. Agawa nie lubi zbytniej wilgoci, dlatego przepuszczalność gleby jak i dobry drenaż jest bardzo wskazany. Co do podlewania, to w lecie powinniśmy nie żałować jej wody (podlewamy obficie) w przeciwieństwie do zimy kiedy podłoże winno być suchawe. Nawożenie umiarkowane, które pozwoli agawie na bujniejszy rozrost. Ubogie podłoże sprawia, że agawa jest niezbyt duża. W okresie zimy lepiej jej nie nawozić. Przesadzanie w zależności od potrzeby przeprowadzamy na wiosnę. Młode egzemplarze często, (co rok/dwa lata) starsze rzadziej. Z dużymi egzemplarzami przesadzanie jest dużym kłopotem, więc przesadzamy tylko w razie konieczności. Rozmnażanie agawy jest proste, dokonujemy je poprzez pędy boczne przyziemne, które wycinamy jak najbliżej rośliny macierzystej a następnie w przepuszczalne podłoże. Pobrane sadzonki winny trochę poleżeć w celu przeschnięcia. Poza tym agawę rozmnożyć możemy poprzez nasiona.

Uwagi

Agawa jest bardzo odporną rośliną, więc choroby, szkodniki raczej nie występują. Problemem, jaki może się pojawić to uszkodzenia liści (brunatnienie i gnicie), które są konsekwencją nadmiernej wilgoci, najbardziej groźnej w okresie zimowym.

Aloes

Opis

Aloes pochodzi z tropikalnych regionów m.in. Afryki i Madagaskaru. Obejmuje około 250 gatunków i należy do sukulentów. Wyglądem

przypomina troszkę agawę i ma drzewkowaty, bądź krzewiasty pokrój. Najbardziej znane gatunki aloesu, które możemy spotkać w sprzedaży, to Aloes pstry (Aloe variegata) o wzniesionych liściach, biało nakrapianych, który jeżeli będzie miał odpowiednie warunki może zakwitnąć Aloes drzewiasty (Aloe arborescens) charakteryzujący się grubymi, mięsistymi liśćmi, ząbkowanymi na brzegach. Kwitnie czerwonymi, rurkowatymi kwiatami na szczycie pędu kwiatowego. Jego pędy mają właściwości lecznicze, wykorzystywane do przyspieszenia gojenia ran i niszczenia bakterii. Aloes zwyczajny (Aloe vera) również o właściwościach leczniczych, mający zwarty pokrój, grube, mięsiste, ząbkowane na brzegach liście. Latem możemy podziwiać, żółte i dzwonkowate kwiaty. Aloes ościsty Aloe aristata charakteryzujący się liśćmi, tworzącymi zwartą rozetę, pokryte białawymi guzkowatymi kolcami.

Uprawa

Aloes wymaga stanowiska jasnego, słonecznego, w lecie ciepłego 18-24 ºC, a zimą chłodniejszego 6-10 ºC. Aby roślina zakwitła zimą powinniśmy na 4-5 tygodni przetrzymać go w temperaturze około 10 ºC. Znakomicie się czuje na parapecie okiennym. W okresie letnim możemy go wystawić na zewnątrz. Podłoże powinno być przepuszczalne, piaszczysto-gliniaste. Można wykorzystać ziemię znormalizowaną z dodatkiem piasku i gliny. Przesadzamy go w pierwszych latach, raz do roku a później nie rzadziej niż, co 2-3 lata. Wymaga on umiarkowanego podlewania (raz w tygodniu) tak, aby nie doszło do zalegania wody, co powoduje gnicie korzeni. Zimą ograniczamy podlewanie, jednak nie możemy dopuścić do wyschnięcia podłoża. Musimy zapewnić dobry drenaż np. z skorup ceramicznego kruszywa) Aloes jest bardzo wytrzymały na brak wody, więc jest znakomitą rośliną dla wiecznie zabieganych. W lecie zasilamy, co dwa tygodnie, słabym roztworem nawozu wieloskładnikowego. Rozmnażamy go poprzez małe odnóżki w trakcie wiosennego przesadzania, rzadziej sadzonki liściowe, ukorzeniane w piaszczystym podłożu, które ukorzeniają się w ciągu 4-6 tygodni.

Alokazja

Opis

Alokazja pochodzi z Archipelagu Malajskiego, jej długoogonkowe liście wyrastają z kłącza. Najefektowniejszą odmianą jest Alocasia lowii ( nazywana również amazonika ), która posiada błyszczące, ciemnozielone liście o białych nerwach. Liście alokazji osiągają długość do 60 cm. Alokazja jest spowinowacona z rodzajem Colocasia, którego bulwy osiągające masę do 4 kg stanowią pożywienie dla mieszkańców Azji ( do spożycia nadaje się jedynie ugotowany lub upieczony fragment – surowy jest trujący ).

Uprawa

Aby roślina dobrze rosła potrzebuje dużo miejsca, dużej wilgotności powietrza i wysokiej temperatury ok. 23 – 25 st. C ( zimą nie mniej niż 18 – 20 st. C ). Ze względu na swoje wymagania, roślinie trudno jest zapewnić komfortowe warunki w mieszkaniu ( Alokazja najlepiej czuje się w łazience i kuchni ). Ziemia w doniczce powinna być stale wilgotna a liście zraszane. Pielęgnacja: Co dwa tygodnie roślinę nawozimy ( poza zimą ). W związku z tym, że Alokazja rośnie szybko, powinniśmy umieszczać ją w dużych donicach a wiosną przesadzać. Rozmnażamy poprzez ukorzenianie młodych osobników rosnących na kłączach. Ukorzeniamy w wilgotnym torfie w zacienionym miejscu.

Uwagi

Uwagi: Ze względu na wymagania odnośnie temperatury i wilgotności powietrza Alokazja najlepiej rośnie w szklarniach lub w oszklonych półkach.

Amarcinum

Opis

Amarcinum ma długie, ciemnozielone, sztywne liście. Na wysokiej łodydze pojawia się mnóstwo różowo-białych kwiatostanów. Roślina ta ma jedne z najpiękniejszych kwiatów z roślin domowych. Liście nie usychają, dlatego roślina może być uprawiana cały rok. To co czyni ten gatunek tak wyjątkowy to fakt że na jednej łodydze pojawia się do 25 kwiatostanów.

Uprawa

Stanowisko, gdy Amarcrinum kwitnie, powinno być dobrze oświetlone, ale dość chłodne. Po kwitnieniu doniczkę należy postawić w słonecznym, przewiewnym i dość ciepłym miejscu. Podlewamy dość obficie od momentu, kiedy pojawią się pierwsze pąki kwiatowe. Całkowicie zaprzestajemy podlewania we wrześniu tak, aby umożliwić przejście cebuli w stan spoczynku. Rozmnażamy przez oddzielenie cebul przybyszowych. Młode cebule sadzimy do dużych naczyń.

Zastosowanie

Amarcrinum to doskonała roślina zdobiąca nasze mieszkania, balkony i parapety. Ma wielkie piękne kwiaty, które cieszą wzrok przez miesiące. Kwitnąca doskonale nadaje się do ozdoby pomieszczeń, ciesząc swoim pięknem.

Uwagi

Nie należy dopuszczać do zawiązywania się nasion, ponieważ ich pojawienie się bardzo osłabia cebule. Pędy kwiatowe należy ścinać, gdy łodygi zupełnie zaschną.

Ananas

Opis

Ananas to przedstawiciel Bromeliaceae i jest znany od około pięciu wieków. Poza walorami dekoracyjnymi, ma jeszcze walory w postaci owoców, które są jadalne, lecz w warunkach domowych są one uzyskiwane rzadko. Ananas pochodzi z Ameryki Południowej i w naturalnych warunkach jego liście osiągają ponad 1,2 m, obrzeżone są kolcami, i tworzą rozetę o średnicy nawet 2 m. Formy, jakie posiadamy w naszych mieszkaniach nie są tak olbrzymie. Są to formy karłowe składające się z kilkudziesięciu liści (30-50 cm), o kształcie mieczowatym. Może występować w formie jednobarwnej (liście ciemnozielone, lekko błyszczące, od spodu szarozielone) albo pasiastej Ananas comosus ‘Variegatus’, charakteryzująca się białym, różowawym lub żółtawym obrzeżem liści. Środkowy pasek ciemnozielony. Ananasy kwitną po 2-3 latach okazałą kolbą składającą się z różowopomarańczowych kwiatów. Jeżeli będą odpowiednie warunki, powstanie owoc. Ananas ma to do siebie, że po wytworzeniu owocu obumiera.

Uprawa

Ananas lubi stanowisko słoneczne, choć osłonięte od bezpośrednich promieni słonecznych. Najlepsza wystawa to okno południowe. Wymagana dość wysoka wilgotność powietrza, temperatura przez cały rok 18ºC, a nawet więcej, ponieważ ananas znosi temperaturę nawet na poziomie 25-30ºC. Podlewanie w okresie letnim obficie, miękką i ciepłą wodą oraz często zraszamy. Zimą oszczędniej i nie zasilać nawozami (nawozimy je od marca do września raz w tygodniu). Podłoże specjalne dla roślin ananasowych. Rozmnażanie poprzez małe rozetki (odrosty, tworzące się na roślinie macierzystej. Można też rozmnożyć poprzez ukorzenienie wierzchołkowej rozety liści znad owocu, więc zaopatrzmy się w świeży owoc, następnie odcinamy górną część w odległości ok. 1 cm od rozety. Gdy powierzchnia cięcia przyschnie (około 24 godziny) umieszczamy naszą sadzonkę w pojemniku z mieszanką torfu i piasku, następnie umieszczamy w ciepłym i jednocześnie jasnym miejscu (25ºC). Ananas może długo obejść się bez wody, co jest wynikiem słabej transpiracji, jak i obecności w liściach tkanki, która gromadzi wodę na wypadek suszy.

Uwagi

Ananas nie jest podatny na szkodnika a najbardziej zagraża mu przelanie wodą. Objawia się ono brunatnymi plamami na spodniej stronie liści, z czasem roślina marnieje i często gnije. Uratować ją możemy wyjmując zalaną roślinę z doniczki, usuwając zgniłe korzenie aż do zdrowego miejsca, następnie dobrze jest posypać ją węglem drzewnym i umieścić w podłożu, którego wilgotność jest minimalna

Anturium

Opis

Anthurium należy do roślin egzotycznych z rodziny obrazkowatych (Araceae), których ojczyzną są tropikalne lasy Ameryki Południowej. Są to przeważnie epifity rosnące na korze drzewa. Ta wiecznie zielona roślina cieszy urodą kwiatów, które są bardzo egzotyczne w postaci łódkowatej pochwy kwiatostanowej z charakterystyczną kolbą. Kwiaty mogą mieć barwę czerwoną, różową, kremowobiałą lub jasnozieloną a ostatnio nawet wielobarwne. Liście błyszczące o kształcie owalnym lub sercowatym. Do uprawy domowej nadają się odmiany Anthurium scherzerianum, większe Anthurium andreanum (anturium Andreego) oraz Anthurium powabne, o pachnących kwiatach, które można uprawiać jedynie w warunkach szklarniowych. Anturium Scherzera posiada kwiatostany, które tworzą skrócona kolba, otoczona różową lub czerwoną pochwą dł.10 cm. Kwitną co jakiś czas przez cały rok, kwiaty utrzymują się przez kilka tygodni. Anturium Andreego o skórzastych, sercowatych, jasnozielonych pochwach kwiatostanowych dł. 12 cm, kolba żółtawobiała, prosta lub lekko wygięta. Połyskujące zielone i sercowate liście na długich ogonkach sięgają 20- 40 cm Anturium crystallinum (Anturium powabne) wyróżnia się brunatno-zielonymi, dużymi, owalnymi liśćmi z wyraźnym białym rysunkiem. Anthurium stosowane są jako rośliny doniczkowe oraz bardzo cenione jako kwiat cięty (głównie anturium Andreego).

Uprawa

Anturium w okresie wegetacji od marca do września, wymagają dosyć wysokiej wilgotności powietrza. Wszystkie gatunki i odmiany wymagają stanowiska ciepłego i dobrze nasłonecznionego, choć osłoniętego przed bezpośrednim promieniowaniem słonecznym. Może to być okno od strony wschodniej lub północno-wschodniej. Anturium crystallinum rośnie dobrze jedynie w gorącej szklarni lub tropikalnym oknie. Temperatura podłoża nawet zimą nie powinna spadać poniżej 18ºC, a temperatura powietrza poniżej 15ºC. Najlepsze podłoże, to substrat torfowy, ziemia znormalizowana, jak również mieszanka mchu torfowca, ziemi kompostowej z dodatkiem gliny. Ważną czynnością w uprawie tych roślin jest podlewanie. W okresie wegetacji podlewamy obficie, letnią i miękką wodą. Można stosować deszczówkę uprzednio ogrzaną, oczywiście jest to uzależnione od rejonu zamieszkania. W rejonach silnie uprzemysłowionych nie możemy korzystać z tego sposobu. Zraszanie jest dla anturium raczej niekorzystne. Anturium, to rośliny bardzo wrażliwe na zasolenie, dlatego nie możemy przesadzić z dokarmianiem. Najlepiej stosować, co 2 tygodnie roztwór pożywki używanej w uprawie hydroponicznej, można również stosować zwykłe nawozy, ale w dawce kilkakrotnie mniejszej niż zalecana. Anturium przesadzamy na wiosnę w momencie, gdy pojawią się nowe pędy a rozmnażamy przez podział i siew. Stosując metodę siewu musimy się liczyć z długim okresem oczekiwania, ponieważ te rośliny długo się rozwijają. Bardzo częstą metodą rozmnażania jest również ukorzenianie kawałków łodygi, wówczas niezbędna jest ogrzewana mnożarka, wypełniona w połowie gruboziarnistym piaskiem a w drugiej połowie włóknistym torfem. Temperatura w mnożarce powinna wynosić 25- 35ºC.

Asparagus

Opis

Do rodziny asparagusów zaliczamy ok. 350 gatunków. Do najbardziej znanych gatunków możemy zaliczyć asparagus lekarski, wiszący asparagus południowoafrykański, asparagus pierzasty. Wszystkie rośliny mają drobne, niepozorne łuskowate gałęziaki, które z zależności od gatunku mogą mieć kształt igieł lub liści, wyrastające z wzniesionych, niekiedy wijących się pędów.

Uprawa

Asparagus bardzo dobrze czuje się w pomieszczeniach ciepłych jak i w miejscach o nieco niższej temperaturze. Stanowisko powinno być jasne, ale bez bezpośredniego nasłonecznienia. Asparagus lubi częste i obfite podlewanie, szczególnie w okresie letnim kiedy roślina intensywnie wzrasta. W okresie zimowym jeśli rośnie w chłodniejszym miejscu możemy ograniczyć intensywność podlewania. W okresie od wiosny do jesieni niezbędne jest stałe nawożenie nawozami wieloskładnikowymi. Ziemia może być uniwersalna do roślin doniczkowych ale warto corocznie przesadzić roślinę do doniczki nieco większej. Podczas przesadzania zawsze sprawdzamy stan korzeni i usuwamy chore korzenie. Najprostszą metodą rozmnażanie asparagusa jest wysiew nasion, ale można rozmnażać też przez podział dorosłej rośliny. Asparagus może być atakowany czerwce i wełnowce. Szkodniki atakują zazwyczaj gdy roślina rośnie w suchym i ciepłym pomieszczeniu, gdzie jest słaba wymiana powietrza.

Zastosowanie

Roślina uprawnia jest najczęściej w naczyniach wiszących lub stojakach na kwiaty, wyrastają wówczas długie zwisające pędy. Roślina wykorzystywana w kompozycjach florystycznych.

Amarylis

Zwartnica ( Hippeastrum ) , znana jest także pod nazwą amarylis i tu mam problem bo czytając o tej roślinie - każdy pisze coś innego między innymi , że zwartnica i amarylis to nie jest to samo, że pomimo znajomości tego kwiatu następuje dużo pomyłek w sumie są one do siebie bardzo podobne. Kwiaty kwitną co roku prawie o tej samej porze a cebule w donicach mają ponad 20 lat.

Jest to bylina cebulowa najczęściej uprawiana w donicach i szklarniach na kwiaty cięte. Główny okres kwitnienia przypada na koniec zimy i wiosnę, co można regulować , sadząc kilka cebul po zimowym spoczynku w odstępach dwutygodniowych . Dobrze pielęgnowane rośliny powiększają co roku cebule i wydają po 2-3 kwiatostany na wysokiej pustej w środku łodydze a liście mają równowąskie , kwiaty kielichowate z dwoma , czterema lub nawet sześcioma kwiatami. Potrzebne jest im stanowisko słoneczne : cebule zasuszone na zimę mogą być przechowywane nawet w piwnicy, czytałam , że nawet nie zasuszone mają co roku obfite kwiaty.

Temperatura : pokojowa , zimą nie mniej niż 10 stopni C.

Podlewanie : po posadzeniu cebul ( sadzenie rozpoczynamy w grudniu ) coraz obfitsze w miarę wyrastania liści i kwiatostanów , aż do sierpnia . Podlewanie przerywamy wcześniej, jeśli liście zaczynają żółknąć. cebule trzeba zupełnie zasuszyć i w takim stanie przetrzymać do czasu sadzenia.
Nawożenie : od czasu kwitnienia do sierpnia ( do zakończenia podlewania ) co 7-10 dni nawozami mineralnymi lub zwierzęcymi.
Przesadzanie : co roku po przejściu okresu spoczynku przenosimy cebulę do nowego podłoża złożonego z ziemi kompostowej z dodatkiem piasku , starając się nie uszkodzić korzeni.

Rozmnażanie : najlepiej podczas przesadzania - przez oddzielanie cebulek przybyszowych wyrastających u podstawy starej cebuli. Skłonność do ich wydawania mają zwłaszcza cebule nie zasuszone na zimę. Młodych cebulek umieszczonych w osobnych doniczkach przez 1-2 lata nie należy zasuszać, gdyż i tak będą kwitły dopiero po osiągnięciu większej średnicy.

Szkodniki i choroby : wciornastki i tarczniki należy zmywać wodą z szarym mydłem i spirytusem ( 1 łyżeczka szarego mydła i jedna łyżka denaturatu na 0,5 litra wody ). często zdarza się porażenie przez czerwoną plamistość cebul ( czerwone plamy na cebuli i smugi na liściach , mało kwiatów ), którą można próbować zwalczać "kąpiąc " cebule ( przed sadzeniem ) w wodzie o temperaturze około 40 stopni C przez kilka godzin.